Wonen en logeren

Bij een normale ontwikkeling past dat jongeren op een bepaald moment uit huis gaan om op zichzelf te gaan wonen. In principe geldt dat ook voor mensen met ASS. Echter, een groot deel van de mensen met ASS heeft vaak hun levenlang ondersteuning nodig, ook op gebied van wonen.

Meestal worden kinderen met ASS thuis door hun ouders verzorgd, al dan niet met extra ondersteuning en hulp. Dat is niet altijd mogelijk. Dan is er al eerder een moment waarop er beslissingen rondom het wonen nodig zijn. Meestal komt de vraag over uit huis gaan aan de orde bij de overgang van jeugd naar volwassenheid, maar soms ook later. Wonen betekent voor ieder persoon met ASS iets anders.

Vragen die kunnen spelen rondom het wonen zijn:

• Kan iemand zelfstandig wonen?
• Welke zorg en ondersteuning heeft iemand nodig om zelfstandig te kunnen wonen?
• Waar is deze zorg en ondersteuning te vinden?
• Welke vorm van wonen is geschikt als iemand (niet volledig) zelfstandig kan wonen?
• Waar zijn deze woonvormen te vinden?

Ondersteuning en zorg bij het wonen

Er kunnen diverse vormen van ondersteuning en zorg bij het wonen geboden worden aan iemand met ASS. Soms is het al voldoende dat er ondersteuning of hulp is op andere levensgebieden (bijvoorbeeld sociale contacten of dagbesteding).

Is er meer nodig? Dan kunnen onderstaande woonmogelijkheden worden besproken. Bij de keuze van een woonvorm is het belangrijk te kijken naar de behoefte aan begeleiding bij het wonen. Sommige mensen met ASS hebben veel ondersteuning nodig en de ander maar weinig. Er zijn verschillende organisaties actief op het gebied van ondersteuning bij het wonen. Zie onze sociale kaart.

Woonmogelijkheden

Voor wonen zijn verschillende mogelijkheden, met daarop afgestemde ondersteuning.

• Van logeren is sprake als iemand gedurende korte tijd, in het weekend of in vakanties, elders verblijft. Logeren kan bij een pleeggezin. Ook zijn er logeerhuizen opgezet vanuit zorgaanbieders. Particuliere initiatieven voor logeren kunnen (nu nog)  bekostigd worden vanuit een persoonsgebonden Budget (PGB).
• Kamertraining is voor een beperkte duur. Vanuit diverse organisaties kan deze ondersteuning geboden worden.
• Bij begeleid zelfstandig wonen woont iemand op zichzelf en wordt ambulante hulpverlening gegeven op de levensgebieden waar het nodig is.
• Begeleid wonen of een beschermende woonvorm betekent wonen in een woonvorm, meestal samen met anderen, met een kleinere of grotere mate van zelfstandigheid. ASS kan ook voorkomen in combinatie met een verstandelijke beperking, een visuele of auditieve beperking. Als er sprake is van deze dubbele problematiek dan kunnen mensen met ASS ook bij zorginstellingen terecht die ondersteuning bieden aan deze doelgroepen.
• Soms zijn er voorzieningen specifiek voor mensen met een stoornis uit het Autistisch Spectrum. Ook zijn er steeds meer woonvormen die door ouders zijn opgezet en die dan bijvoorbeeld betaald worden vanuit het PGB.

Hoe kom ik aan zorg en ondersteuning?

Voor ondersteuning bij wonen vanuit de Wlz (Wet langdurige zorg) is een indicatie nodig van het Centrum voor Indicatiestelling en Zorg (CIZ). www.ciz.nl

Gemeenten krijgen een steeds grotere taak bij ondersteuning van mensen met een beperking. Vormen van ambulante of extramurale zorg zijn overgegaan naar de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning). Vanaf 1 januari 2021 kunnen sommige mensen met ASS die nu vallen onder Beschermd Wonen van de WMO een WLZ indicatie krijgen. Zie hier voor meer informatie. Valt de benodigde zorg onder de Wmo, dan moet daarvoor een indicatie aangevraagd worden bij de gemeente! Het is belangrijk dat je weet welke zorg je nodig hebt. De gemeente bekijkt eerst wat u zelf kunt en wat u kunt doen met ondersteuning van uw omgeving; uw partner, buren of vrienden. Belangrijk is het om goed voorbereid een gesprek in te gaan. Als u daar zelf niet uitkomt kunt u een cliëntondersteuner raadplegen, bijv. een maatschappelijk werker of een MEE consulent.

Sinds 1 januari 2015 zijn de gemeenten ook verantwoordelijk voor Jeugdhulp, dit staat in de Jeugdwet. Dit betekent dat de gemeente verantwoordelijk is voor jeugdhulp en uitvoering van kinderbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering. Als een gemeente heeft besloten dat een kind of zijn ouders een individuele voorziening nodig hebben dan kunnen zij hier rechten aan ontlenen. In iedere gemeente kun je op een andere manier bij Jeugdzorg komen. Soms heeft een gemeente een wijkteam. Soms moet je in een gemeente voor Jeugdzorg naar het Centrum voor Jeugd en Gezin. Je kunt ook jeugdzorg krijgen als je een verwijzing hebt van een huisarts, jeugdarts of medische specialist.

Heb je een indicatie voor verblijf? Dan kan gezocht worden naar een passende woonplek. Zoekt u hierbij onafhankelijke ondersteuning? Lees dan verder bij hulpverlening.

Landelijke websites met informatie over wonen met autisme

• De NVA heeft een aparte website www.woonpuntautisme.nl ontwikkeld waarin alle informatie rondom wonen met ASS wordt bijgehouden.
• MEE heeft een digitale woonwinkel www.meewoonwinkel.nl. De gegevens in deze woonwinkel zijn afkomstig van woningcoörporaties en zorgaanbieders in de regio. Zij zijn verantwoordelijk voor de juistheid van de informatie.
• Werkboek ‘THUIS in een onbegrijpelijke wereld’. Werkboek richt zich op beroepskrachten die werken met mensen met autisme én een verstandelijke beperking. Zie deze link.
• Woonwijzer Autisme voor gemeenten en woningcoörporaties www.woonwijzerautisme.nl en de download